UZEIk, Terminologia eta Lexikografia Zentroak, Neoloteka jarri berri du martxan. Neologismoak, hitz berriak alegia, biltzen dituen bilduma da Neoloteka. Lexikoaren bilakaera errealari jarraipena egin asmoz sortu du UZEIk Neoloteka.

Neolotekaren helburua euskarazko neologismoak identifikatu, bildu, aztertu eta sarean edonoren eskura jarriko dituen behatoki bat sortzea da. Horrelako egitasmoak ohikoak dira beste hizkuntzetan (katalanezko Neoloteca eta gaztelaniazko Neoma kasu). Euskarak ere horrelako egitasmoa abian jartzeko beharra ikusi du UZEIk.

Atari honek barnean hartuko dituen neologismoak, euskaraz gaur egun erabili arren, erreferentziazko lan lexikografikoetan ez dauden formak izango dira maiz. Hau da, Euskaltzaindiaren Hiztegiaren azken bertsio argitaratua (2016. urtekoa) erabiliko da esklusio-corpus gisa eta horretan ageri diren formak ez dira Neolotekan agertuko.

Abiapuntu gisa, Neolotekaren atari plazaratu berriak 50 neologismo biltzen ditu, hala nola burundanga, kanperizatu, woke, hidrogeno garbi edo black kitchen / sukalde ilun. Asmoa da hilabetean 20 neologismo inguru gehituz joatea.

Era berean, iradokizunak jasotzeko dago Neoloteka. Hiztegian jasota ez dagoen eta euskaraz erabiltzen den hitz edo esamolde berri bat ezagutzen baduzu, bete dezakezu inprimaki hau, eta Neolotekan gehitzeko hautagai gisa aztertuko du UZEIk.

Ezagutu, erabili eta proposamenekin aberastu https://uzei.eus/neoloteka/ 

2018az geroztik, Donostia Zinemaldia lanean artu da bere artxibo historikoa kontserbatu, ikertu eta eskuragarri jartzeko, Elías Querejeta Zine Eskolarekin (EQZE) batera, eta horren emaitza da Gabonak baino lehentxoago aurkeztu zen Zinemaldiaren Artxiboa, webgune dokumental interesgarria.

Donostia Zinemaldiko artxibo historikoko 4.000 dokumentu baino gehiago (korrespondentzia, argazkiak, kartelak, egunkariak, aldizkariak…) eskuragarri daude online kontsultatzeko, artxiboa.sansebastianfestival.com webgunean. Guneak 27.000 deskripzio-fitxa baino gehiagoko katalogo bat eskaintzen du. Fitxa horietan deskribatutako materialak aztertu ahal izango dira, presentzialki ere Zinemaldiaren Donostiako Tabakalerarem egoitzan, irakaskuntza- eta ikerketa-arloko profesionalek eta espezialistek hala eskatuz gero.

Webguneak sekzio ugari ditu, eta, haien bidez, Zinemaldiaren 70 urteko ibilbidean bidaiatu daiteke:

• 70 edizioak izeneko atalean, edizio bakoitzeko datuak kontsulta daitezke, urtez urte.
• Ikerketak atalaren barruan dago Historiak sekzioa (artxiboko materialetatik abiatuta egindako dibulgazio-saiakuntzak) eta bertsio digitalean biltzen ditu gaur egun arte egindako argazki-erakusketak, bai eta Zinemaldia 70 egitasmoak sustatutako programa publiko guztien informazioa ere.
• Bilduma digitalak atalean daude Hilabeteko dokumentua sekzioa.
• Zinemaldiko egunkari edo agerkari ofizialak
• Kartelen bilduma 
• Argazki bildumak.

Era berean artxiboaren katalogoa kontsultatu ahal izango dituzu, eta zure bisita prestatu ahal izango duzu, Zinemaldiaren egoitzara artxibo fisikora joan nahi baduzu.

UEUk bere 50. urteurreneko ekitaldiak itxiko ditu urtarrilaren 26an egingo duen ekitaldi batekin, eta jada 51. uda ikastaroak antolatzeari ekin dio #UI51 traola sortuta. Uda Ikastaro horietarako proposamenak egiteko epea hilabete honetan dago irekita, 31a arte.

Urteurrenari amaiera emateko Bukaera Topa antolatu du UEUK Eibarren, Markeskoako bere egoitza akademikoan, urtarrilaren 26an arratsaldeko 18:00etan. "Bertan urteak eman duena bildu nahi dugu giro atsegin batean", iragarri dute. Streaming bidez ere emango dute, baina pertsonalki egon nahi izanez gero, kontaktatu komunikazioa (a bildua) ueu.eus epostaren bitartez

Bestalde, 50.ekoa amaituta eta 51.ekoak prestatzeko, datorren udako ikastaroetarako proposamenak bidaltzeko kontuan hartu datu hauek:

• Datak: 2023ko ekainaren 26tik uztailaren 14ra (beste data batzuk behar izanez gero, kasuan kasu aztertuko dira).
• Tokiak: Eibar, Baiona, Iruñea (kasuan kasu beste toki baten egitea aztertuko da).
• Formatuak: tailerrak, ikastaroak, mintegiak, jardunaldiak, topaketak…
• Iraupena: ikastaro laburrak, 10/15 ordukoak, 1/2/3 egunetan ematekoak.
• Jarduna: goizez soilik edo goiz eta arratsaldekoa.

Goiko puntuetako ezaugarriei lotutako proposamenak bidaltzeko ondoko formularioa osatu behar da: #UI51 proposamenak. Epea urtarrilaren 31ra (barne) arte dago irekita. Proposamenei otsailaren amaiera/martxoaren hasierarako erantzungo zaie, eta baiezkoa jasotzen dutenek, aurrerago jasoko dituzte antolaketako urratsen azalpenak.

Proposamenak aztertzeko orduan lehentasuna daukate UEUren Sail eta Bazkideek proposatutakoek, baina kanpoko norbanako eta erakundeek ere proposa ditzakete. Informazio gehiago hemen.

Irudia, 50. urteurrenaren harira UEUk antolatu duen kontuetako bat: SolastUEU hitzaldi/elkarrizketa sorta, Youtuben bilduta osoril.

Maiatzean Eusko Jaurlaritzak eta Euskal Wikilarien Kultura Elkarteakaurkeztu zuten Ikusgela proiektuak aurrera jarraitzen du 2022an, atzo argitaratu zen ale oportuno batekin, Inflazioa (ekonomia alorreko bideoa). Wikipediako edukiak euskarazko ikus-entzunezko pedagogiko libreekin aberasteko proiektua da Ikusgela, eta euskal hezkuntzan eragina ere izaten ari da (iazko EAEko selektibitate azterketetan Hannah Arendt eta Simone de Beauvoir filosofoen inguruan galdetu zuten, eta Ikusgelako bideoetan bien nondik norakoak txukun laburtuta zeuden, ikasle askorentzako lagungarri izan ziren dudarik gabe). Ekonomia eta Filosofia dira, hain zuzen, Ikusgelaren hiru ildo tematikoetarik bi, baina hirugarrenak ere, Literaturakoak, aipamena merezi du eta gaur hona dakargu hain zuzen.

Literaturako ildo horretan, orain artean lau bideo argitaratu dira: Bernat Etxepare, Axular, Txomin Agirre eta Txillardegiri buruzkoak. 2023ko uda bitartean,  Gabriel Aresti eta Mariasun Landa azalduko dira, adibidez, eta beste pare bat ere bai.

Egikeran, bideo bereziak dira euskal literaturari buruzko hauek: Hiru Damatxo ekoiztetxeak egin dituen marrazki bizidunen bidezko bideoak dira. Elbira Zipitria ikastoletako andereño aitzindaria da pertsonaia nagusia bideoetan, eta berak aurkezten ditu (Nerea Arriola aktorearen ahotsarekin) euskal literaturako pertsonaiak. Animazioak Unai Gaztelumendirenak dira, gidoilari Ane Garcia eta Lander Arretxea aritu dira, eta lan pedagogikoa Alaitz Urkizuk landu du. Hona sorta honetan aurkeztu den azken bideoa, Txillardegirena:

Ikusgela dago Wikipedian eta hainbat kanaletan, https://wikimedia.eus/ikusgela/ orriko ikono sozialetan duzue, adibidez. Bideoak Youtuben bezala Peertuben ere badaude. 2023rako egitasmoen artean, Tik-Tok eta Twitch bitartez ere edukia zabaltzeko moduak asmatzea da erronketako bat.

Game Erauntsia Sariak itzuli dira, euskal gamer jokalarien komunitateak urteko joko onenak izendatzeko unea. Abenduaren 31ra arte bozkatzeko aukera egongo da. Opariak zozkatuko dituzte, adi. Kategoria desberdinak daude, baina hemen nabarmenduko duguna: euskal jokorik onena nahiz euskaratzerik onena.

Aurten euskaraz argitaratu diren jokoen artean nabarmentzen dira: 

• Barraka, puzzle jokoa, Ibai Aizpuruak sortua.
• Evil Nun: The Broken Mask, Irungo Kelperians taldearen emaitza.
• Rivalia: Dungeon Raiders, ARPG abentura bat, Fsix Games estudio bilbotarrarekin elkalanean Game Erauntsiak berak euskaraz lokalizatrua.
• Narona Sports, jokoan bost kiroletan aritzea uzten duen bideojokoa, Iruñeko Cokoon Gamesek sortua.
• Adur Azken Erronka, Telegram plataforman oinarritutako rol jokoa, Euskal Erdi Aro mitologiko batean kokatua (ikus Sustatuko artikulua).
• Arclight Beat, DigiPen Europe Bilbao zentroko egungo laugarren mailako ikasleek sortua, musika eta puzzleak elkartzen dituen lan minimalista bat. Artikuluko irudi nagusia horri dagokio.
• eta beste hainbat euskal obra ere bai, hemen katalogoa.

Lokalizazioen aldetik bai, ikaragarrizko urtea izan da 2022a. Inoiz baino euskaratze gehiago argitaratu dira aurten; 32, guztira. 

Game Erauntsia Sarien irabazleak 2023 hasieran iragarriko dituzte. Abenduaren 31ra arte duzue zuen faboritoak aukeratzeko. Bozka ezazu hemen. Urtero egin modura, parte hartzaileen artean opariak banatuko dituzte: 20 euroko bi opari txartel zozkatuko dira inkesta modu egokian bete dutenen artean; irabazleek hauta dezakete txartela zein plataformatarako nahi duten. Informazio gehiago hemen.

Arartekoak gomendio hau eman dio Nafarroako Erdialdea Garatzeko Partzuergoari: Beharrezko neurriak har ditzala, berma dadin herritarrek Administraziora euskaraz zuzentzeko duten eskubidea. 2023ko urtarrilaren 3an eman zion gomendioa Nafarroako Arartekoak.

ARARTEKOAK ERDIALDEA GARATZEKO PARTZUERGOARI: BERMA DEZALA EUSKARAZKO ARRETA

Arartekoak gomendio hau eman dio Nafarroako Erdialdea Garatzeko Partzuergoari: Beharrezko neurriak har ditzala, berma dadin herritarrek Administraziora euskaraz zuzentzeko duten eskubidea. 2023ko urtarrilaren 3an eman zion gomendioa Nafarroako Arartekoak.

Partzuergoak 12 lanpostu ditu, eta ez zen lanpostu elebidunik aurreikusi 2022ko Plantilla Organikoan. 2017tik, Partzuergoko kide diren Adios eta Tirapu eremu mistoan daude eta, beraz, bertako herritarrek legez eskubidea dute Administrazioari euskaraz zuzentzeko.

Kexa jarri genuen, eta Partzuergoa saiatu zen argudiatzen, batetik, Administrazioan Euskaraz Taldea ez zegoela legitimatuta kexa aurkezteko, eta, bestetik, Partzuergoko langile batzuek badakitela euskaraz. Arartekoak ez zituen argudio horiek onartu. AETren legitimazioa onartu zuen, eta, langile batzuek euskaraz jakiteari dagokionez, baldin Plantilla Organikoan profil elebiduna jasotzen ez bada, langile horiek alde egin dezakete, eta horien ordezkoek beharbada ez dute jakinen. Plantilla Organikoa da profil elebiduna bermatzeko tresna. Hala ulertu zuen Arartekoak ere.

Bi hilabete ditu Nafarroako Erdialdea Garatzeko Partzuergoak gomendioa onartzen duen erantzuteko. Espero dezagun onartzea.

“Sight & Sound” zine-aldizkariak izendatu du “Jeanne Dielman”, inoizko filmik onena. Atzerago geratu dira “Vertigo” eta “Citizen Kane” bezalako ikonoak. Ba onen onena den hori Azpitituluak Euskaraz webguneko gure katalogoan dago, bere izenburu osoarekin: Jeanne Dielman, 23, quai du Commerce, 1080 Bruxelles (1975). (eta beste biak ere bai, egin klik esteketan). Duela egun batzuk Joxe Aranzabal azpidazle eta zinefiloak idatzitako hari batetik ekarri dugu albistea hona.

10 urtez behin, “Sight & Sound” zine-aldizkariak zerrenda eguneratzen du, inoizko 100 filmik onenekin. Aurten 1.639 adituk eman dute iritzia. Emaitza, dibertsitate handiagoa: emakume zinegile + agertzen dira, eta baita afrikar jatorriko zinegile gehiago. 2022 amaieran apailatutako zerrenda osoa Wikipedian duzue eroso kontsultatzeko moduan. Sight & Sound da BFI British Film Institute delakoak, Erresuma Batuko zinemagintzako babes publlikoko erakund handienak, argitaratzen duen aldizkaria.

Chantal Akerman zinegile belgiarrak zuzendu zuen “Jeanne Dielman” 1975ean. Bertan kontatzen da Delphine Seyrig etxekoandrearen bizitza. “The Village Voice” aldizkariaren arabera ere, filma XX. mendeko zinemaren historiako maisu-lanetako bat da.

Izendapen horrek eztabaida piztu du zinezaleen artean. Feministek pozik hartu dute filma eta orain arteko kanona hankaz gora jarri izana. Beste batzuek, aldiz, uste dute aurtengo zerrendak giro jakin bati erantzuten diola. Edozelan ere, zinezale euskaldunok zorioneko gaude, 2017a ezkero “Jeanne Dielman” euskarazko azpitituluekin dugulako Azpitituluak.eus wegunean, Ekialde lagunak euskaratuta. Izendapena aitzakia ona da filma ikusi ez dugunok, behingoz ikus dezagun

Street Art Ciries webgune eta aplikazioak (streetartcities.com, kaleko artea dokumentatzeko gunea) urteko munduko mural edo hormairudi onenak aukeratzeko lehiaketa antolatzen du, eta 2022ko 100 onenen zerrenda argitaratu du. Bozketa bidez urtarrilaren 20a arte aukeratu daiteke, eta ondoren hamar onenen arteko beste selekzio fase bat egongo da. Ehun aukeratuetan, Euskal Herriko hormetan ikus daitezkeen hiru lan daude.

Ondarroako horma Antiguako Ama hiribidean dago, eta herriko arrantza-sareen konpontzaileei dedikatua dago, emakumezkoen langintza tradizional bat. Murales Lian artistaren obra da.

Euskal Herriko hiru lanak dira, Pasaiako horma hau, Nexgraff artistarena (Nextor Otaño). Murala Pasaiako Trintxerpeko Ziritza eraikinaren fatxada batean dagp, Gernika plazan. Illunbe Musika Eskolak, 50. urteurrenaren harira, sustatu zuen eta irudikatzen ditu hiru kontzeptu, emakumezkoa, musika eta POasaiako langintza tradizional bat, arrantza.

Tuterako horma batean dago hirugarren lana, Platonen Taberna du izenburua. Tabernako bezeroen arteko elkarrizketa isil bat, eta Platonen leizean bezala, guk ikus ezin dezakegun zuzentzen zaio pentsamendua. Cabezako Andre Mariaren kalean dago, parke bati begira. Egileak dira Edgar Goas 'Wedo' galiziarra eta Nil 'Slim' Safont katalana.

Hiru hauetako baten alde egin nahi baduzu hemen Street Art Cities lehiaketako orria.

Ez da webgune horretakoa munduko muralen artean egiten den lehiaketa-hautaketa bakarra. Widewalls izeneko webguneak 2017an egindako aukerekan, Baionako hormairudi bat hautatu zuten urteko onena, 55 lanen arteko hautaketa baten ondoren. Deih artista espainiarrak slortu zuen Point de View jaialdi baioneserako, Ulysse Darraca karrikan.

Joan den astetik ia ez dago beste konturik sareetan; Shakirak senar dibortziatu berriari, Gerard Piqueri, dedikaturiko beef bat (musikari edo ospetsuen arteko borroka edo desafio publiko bat, sare sozialetan edo musikaren bidez). Bizarrap ekoizle argentinarraren grabaketa baten bidez izan da eta oihartzuna sekulakoa izan da. Eta uhinaren aparretan, Kai Nakai abeslari euskaldunak ere bere bertsioa egin zuen eta milioi bat ikustaldi izan ditu jada.

Bueno, milioi batetik gora kontaketa batzuen arabera, edo milioi erdi segun beste batzuk. Gure zenbaketa gaur goizean:

• Instagramen: 53k ikustaldi.
• TikToken: 169k
• Twitterren: miloi bat erakusten du pantailak, baina 296k beste kontagailu batek beheko irudiak erakusten duen bezala.

Biribilduz, milioi bat lau egunetan. Hona euskarazko bideo pusketa, euskaraz kantatua eta azpidatzia, hasierako aurkezpen laburra izan ezik ("Shakira en euskera"):

Bueno, pues ahí te va guapi  https://t.co/iSmpoCdnBFpic.twitter.com/HfyK0E4jlr

— Kai Nakai (@kainakaimusic) January 13, 2023

Jatorrizko kontuari dagokionez, sinpatia gehiago sortu du borrokan Shakiraren erreakzioak, Piqueren paperak baino. Baina ñabardurekin. Onintza Enbeitak esan du: "Ederra da milioika lagunek jainkotzat daukaten zure senar ohia bere lekuan uztea: bera, besterik gabe." Izan ere, Gerard Piqueren neskalagun berria ere Shakiraren geziek jo dute, eta horretaz zera dio Enbeitak: "Ez zait justua iruditzen, ordea, zurekin gaizki portatu den bikotekideari lotsak ematerakoan oraingo bikotekidea gutxiestea." Iritzi bera du Ane Fernandez blogariak, Gaztezuloko bere blogean idatzi duenez.

Beste kritika batzuk joan dira konparazioen ildotik, bera Rolex edo Ferrari klasekoa dela dio Shakirak, eta bestea Casio edo Twingo bat. Klasismo erakustaldi bat, Piquek klasismo berarekin erantzuna: txio edo Twitch batzuetan txulo agertzeko Twingo bat erosiz, kapritxo hutsagatik.

Espainiako INE Estatistika Institutuak ematen dituen datuak, jendearen lan egoeraren ingurukoak, mapekin erkatu ditu ElDiario.es agerkariak proiektu honetan. Hego Euskal Herrira begiratuta, twitterlari batek egin dituen hurbilpenak ekarri ditugu hona.

Hona Mikel RO-ren lana: INEren datuen arabera, Hego Euskal Herriko hiriburuetako lan egoeraren mapa.

Urdinez, Enplegudunak
Berdez, Pentsiodunak
Gorriz, Enplegugabeak

Lau hiriburuen artean Bilbon bakarrik ikusten da langabezia larria dagoen ingurune bat, Otxargoaga eta Bolueta artean. Pentsiodunen nagusitasuna, aldiz, Gasteizen.

Goiko ikusmira horiek nabarmentzen dute zer den auzo bakoitzean gehien dagoena, eta oro har, Euskal Herrian zein beste puntuetan urdina da nagusi, jende okupatua, lana daukana. Baina maparen kolore-botoietan klikaturik...

Beste ikusmira interesgarri batzuk agertzen dira.. Donostia urdin-urdina izango da, baina gorrian klikatuta, ikusiko dugu non diren langabe gehiago. Eta kurtsorearekin gainetik pasatuta, ingurune bakoitzaren datu zehatzak ere hor dira.

Beste adibide bat: Iruñean, gauza bera, langabezia eta pobreziaren ikuspegi bat. 

Esploratu mapa interesgarri hau hemen.

Benetako hotza eta negua hemen dira. Interneteko eguraldi mapei begiratzeko aukera bat. Mikel Ortiz de Etxebarria (Eztabai) irakaslea izaten da zerbitzu hauei erreparatzen dien txiolari bat, eta bere bi gomendio ekarriko ditugu gaur hona: MerrySky eta Mountain Forecast.

Eguraldi pronostikoaren datu oinarrizkoak astebeteko aurrerapen posible batekin iragartzen ditu Merrysky-k, modu argi batean. Hona arratsalde hasiera honetan atera dugun pantaila irudia, Bilborako, elurra ere badakarren pronostikoa.

Euskarazko toponimoak bilatuta ere funtzionatzen duela ikusi dugu, hona Baionarako pronostikoa. Irudia duela minutu batzuetako da, eta unean bertan euria ari badu, mapan hezetasuna marraztuta ageri da.

Mikel Eztabaik proposatzen digun beste webgune bat, Mountain Forecast. Hona Gorbeia mendiari dagokiona.

Une honetan, esan beharrik ez dago, ez da mendira igotzeko garaia, baina gorde erreferentzia hurrengo baterako: https://mountain-forecast.com 

Eta lehenago aipatu duguna: https://merrysky.net/ 

Ciudadanos alderdi espainiarrak, gainbehera politikoan inkestetan egon arren, irudia berritu du, bere izarera "liberal eta progresista" (sic) berrestearekin batera. Irudi berriak iruzkinak sortu ditu sarean. Pare bat ikuspegitatik aztertuko dugu artikulu honetan.

Batetik, kolore aldaketa eta bereziki konbinazioa. Laranja identifikagarri batetik igaro dira konbinazio honetara, berdexka horrekin konbinatuz... Hain zuzen ere laranja bat lizuntzen denean hartzen duen kolorearekin bat eginez. Irudi berria bai, baina marka laster iraungiko delako pronostikoa hortxe dago.

Ciudadanos ha elegido a la perfección los colores de su nueva imagen pic.twitter.com/aoeynyWie2

— Guillem Clua (@guillemclua) January 15, 2023

Bestetik, marratxoz osatutako C edo biribil erdi hori... ez ote hain zuzen kargatzen amaitzen ez den aplikazio baten sinbolo bat? Loader bat esaten zaio interfaze-efektu horri Interneteko teknologietan.

Kargatzaileak edo loaderrak dira aplikazio bat, orri bat, elementu bat kargatzen ari dela adierazten duen ikono mugikorra da loaderra, eta hemen ikus dezakezue bilduma bikain bat: https://cssloaders.github.io/ (berrerabiltzeko aukerarekin)

Loaderren beste aldagai bat aurrerapen-barrak dira. Horiek CSS Loaders horretan ugari:

Kulturklik Eusko Jaurlaritzak mantentzen duen webgune bat da, EAEko kultura ekimenez informatzen duena. Bere atal bat da Kulturklik Pro delakoa, alorreko profesionalei zuzendua, eta hor aplikazio praktiko bat sartu berri dute: laguntza eta dirulaguntzen bilatzaile bat.

Aste honetan ireki da bilatzailea, eta une honetan jada 50 deialdi epe barruan daudela ikus daiteke bertan.

Tresnak edozein aldizkari ofizialetan (tokikoa, autonomikoa, Espainiako BOE edo nazioarteko iturriak) argitaratutako dirulaguntzak nahiz jaialdi edo ekitaldietan parte hartzeko deialdiak biltzen ditu. Era berean, lehiaketa, sari edo beka kulturalak bilatzen dituztenentzat ere baliagarria da.

"Dirulaguntza" gisa sailkatzen ez direnak ere hartzen ditu kontuam bilatzaileak: erresidentzia edo laborategi gisako laguntzak izan daitezke horiek, non sortzaileak bere sorkuntza-prozesurako beharrezko azpiegitura edo zerbitzua eskuratu dezakeen; baita mentoretzak ere, sektore bakoitzeko sortzaile hasiberriei irakasteko edo euren prozesuan bidelagun izateko laguntzak.

Bilatzaile berri honi esker, kultura-ekintzaren balio-katearen arabera antolatu daiteke informazioa; hala, honako parametro hauek zehaztuz egin daiteke bilaketa: “ekoizpena”, “sorkuntza”, “ikerketa”, “bitartekaritza”, “erakusketa”, “zabalkundea”, “banaketa”, “sustapena” eta “kudeaketa eta kudeaketako laguntza”.

Probatu eta erabili hemen.

Huhezinema Euskal Film Laburren Jaialdia 16. edizioa datorren astean ospatuko da, urtarrilaren 25etik 27ra bitartean. Mondragon Uninertsitateko (MU) Huhezi fakultatean (Ikus-entzunezko Komunikazio gradua dago bertan) antolatzen duen ekimen honetara 84 lan aurkeztu dira edizio honetan, eta 32k lortu dute finalera iristea. 

Huhezinemak hiru sail izango ditu lehian aurten:

Sail ofiziala, 10 film laburrek osatuko dute atal nagusia, eta horien artean bi sorkuntza dokumental zehaztu dituzte; beste lan guztiak fikziozkoak izango dira, tartean animaziozko bat ere badela

Bideoklip saila. 12 sorkuntza “eder bezain aberats” jasoko ditu ekitaldiak, epaimahaiaren arabera,

Ikasle saila: MU-ko ikasleei soilik irekia egon da 15. ediziora arte, baina orain Euskal Herriko zinema edo ikus-entzunezko euskal ikasle guztiei zabaldu zaie parte hartzea aurten eta 10 film labur aurkeztu dira, MU-tik kanpoko jatorri hauekin ere: Larrotxene (Donostia), Mendizabala (Gasteiz), ECPV (Bilbo) eta EHU.

Hiru atal horietako zerrenda zehatzak, hemen.

Huhezinemaren 16. edizioa MUko Ikus-entzunezko Komunikazio graduko 4. mailako ikasleek antolatu dute, Iban del Campo zuzendariaren gidaritzarekin. , jaialdiaren zuzendari artistikoa. Ikus-entzunezko ikasketen Aretxabaletako egoitzan egingo da jaialdia 25etik 27ra. Jarraitzeko: https://huhezinema.eus/ 

Asier Errasti (Donostia, 1994) kazetariak Albistekia podkast teknologikoa hasi du. Igandero argitaratuko du pieza bat, eta gaur 20.00ak aldera egongo da bigarren alea zenbait plataformatan.

Albistekia techie-teki hitzetik eratorri du Errastik, teknofilo adieratik. Ttan-ttakun eta Molotoff irrati-libreetan esatari ibili izan da, eta ikusentzunezko proiektuetako Sutan Bang kolektibokoa ere bada. Errastik definitzen du bere burua Ikus-entzunezko komunikatzaile, eduki sortzaile digitala, eta lokutore gisa. Esatariaren ahotsa egiten badaki, bai horixe.

Albistekia arrazoi pertsonalengatik ere sortu du. Berrian egindako elkarrizketan kontatu duenez, minbizia tratatzen pasatu ditu 2021 eta 2022 urteak; eta hori gaindituta, lan eskaintzetarako akaso ez dagoen arren, proiektu xume propio bat egitea ondo etor dakiokeela aholkatu diote (eta berak pentsatu ere bai, eta lehen Albistekia entzun dugunok ere eskertzen dugu).

Albistekia entzuteko estekak aurkituko dituzue hemen: Spotify, Ivoox, Apple Podcasts eta Google Podcasts-en dago jarraitzeko aukera.

Hauek dira Navarra Sumak eta PSOEk egin nahi dituzten murrizketak: desagerrarazi nahi dute euskara meritu moduan puntuatzeko beharra, gaztelania euskararen aurretik jartzea aurreikusten da testu eta errotulazioetan (indarrean dagoen Euskararen Foru Dekretuaren aurka), kendu egin nahi dute D ereduaren aldeko kanpainak egiteko beharra eta euskara ikasteko migratzaileentzako kanpainak egiteko beharra, euskaldunen zentsua desagerrarazi nahi dute…

BURLATAKO ERAGILEAK, EUSKARAREN ORDENANTZA MURRIZTEAREN KONTRA

Navarra Sumak eta PSOEk aurrera segitzen dute Burlatako Euskararen Ordenantza murrizteko, baina Burlatako hainbat eragile euskaltzalek alegazioak jarri dituzte, halakorik ez egiteko. Osoko Bilkuran aztertu beharko dira alegazio horiek.

Hauek dira Navarra Sumak eta PSOEk egin nahi dituzten murrizketak: desagerrarazi nahi dute euskara meritu moduan puntuatzeko beharra, gaztelania euskararen aurretik jartzea aurreikusten da testu eta errotulazioetan (indarrean dagoen Euskararen Foru Dekretuaren aurka), kendu egin nahi dute D ereduaren aldeko kanpainak egiteko beharra eta euskara ikasteko migratzaileentzako kanpainak egiteko beharra, euskaldunen zentsua desagerrarazi nahi dute…

Hala, alegazioak aurkeztu dituzte eragile hauek: Axular Elkartea, AEK, Gubaigu - Ermitaberriko Guraso Elkartea, Burlata Futbol Eskola eta beste batzuk.

Euskaltzaleek egindako alegazioen helburuak honako hauek dira: ordenantza aldatzeko proposatu diren aldaketak ezeztatzea; langile elebidunen gutxieneko portzentajea ezartzea, aplikatu beharko baita hirugarrenek emandako zerbitzu publikoetan ere; langile guztiak elebidunak izatea Musika Eskolan eta Haur Eskolan; merituaren puntuazioa zehaztea (% 5, eta jendaurreko lanpostuetan % 10); euskararen aldeko kanpainak egiten ez badira, hurrengo urtean aurrekontu bikoitza eskatzeko bide judiziala irekitzea.

Gainera, salatu behar da batzuetan ez dutela bete oraingo Euskararen Ordenantza: esaterako, ez dute kanpainarik egin euskararen alde. Halaber, Plantilla Organikoan, ez dituzte errespetatu euskararentzat ezarritako portzentajeak (% 5eko eta % 10eko balioa), lanpostu publikoak egonkortzeko prozesuan (modu ilegalean, ez baitute erabili Plantilla Organikoak aldatzeko prozedura). Etorkizun latza du euskarak Burlatako oraingo agintariekin. Beraz, alegazioak bultzatzeko mugimendu gehiago eragin beharko da. Horretan saiatuko gara.

2023-01-22.

EUSKARAREN DEFENTSARAKO SAREA.

Twitterren, web bertsioan, timeline edo denboralerro nagusia hondatu zitzaigun azaroan, Elon Musk-ek konpainia erosi eta gertaturiko aldaketen barruan. Baina hara zer diren gauza, orain timelinearen interfaze For You eta Followingataletan banatu dutelarik, zuk jarraitzen dituzun txioen hurrenkera Following atal sekundariora eraman du Twitterrek, eta ez dago lehenesterik gainera. For You eduki algoritmikoa hobesten du zerbitzuak, beti, beti klik bat egitera behartuz erabiltzailea Following eduki kronologikora joateko... Hala gertatu da hizkuntza nagusietako zerbitzuan, baina euskaraz, hara! ez dbil horrela: eduki kronologikoa erakusten dute bi fitxek. Gure gomendioa, itzuli hizkuntza ezarpenetan euskarara, Twitterreko esperientzia horrela hobea baita.

Kontu honek funtzionatzen du euskarazko web bertsioarekin, dela mugikorreko nabigatzailetik edo PC-tik iritsita. App bertsioan oraindik ezarpenetan ordena kronologikoa lehenetsita eduki dezakezu, ez dute gaur gaurkoz hautaspen algoritmiko txepel hori behartu. Hala ere, app bertsioa ez dago euskaraz, jakizue. Eta dirudienez iOS bertsioan For You hobespena indarrean jarriko da laster.

Konprobazioa, horra Sustaturen profilean ikusten genuen ingelesez izanez gero hizkuntza (berdin da gaztelaniaz eta frantsesez ere). Eduki lehenetsia FOR YOU fitxan, eta hor ageri dena Twiterri algoritmoak sudurretik ematen diona da. Ordena kronologikoa eta txio berrienak ikusteko, FOLLOWING jarraitu behar. Gainera orria berrituz gero, berriz beti FOR YOU txepela aktibatzen da, ez da sekula FOLLOWING aktibatzen, beti klik bat haratago dago, eta ez dauka URL propiorik.

Aldiz, euskarara itzuli garenean  hizkuntza ezarpenetan, FOR YOU atala euskaratu gabe dago baina ematen digun edukia ez da algoritmikoa, baizik eta kronologikoa.

FOLLOWING fitxaren adibidea ez dugu itsatsi, baina berdina litzateke eta lehen txioa horixe bera erakutsiko luke, Usansoloko berria duela segundu batzuk banatua. Ñabardura batzuk daude mezuen hurrenkeran, dena dela, erantzunak eta hariak erakusteko orduan desberdintasun txiki batzuk egon daitezke euskaratutako interfazean FOR YOU eta FOLLOWING-en artean, baina gauza txikiak. 

Gure aburuz orain Twitter web bidez erabiltzeko, hainbat hobe hizkuntza ezarpenetan euskara jarrita, erdarekin baino. 

"Eta aurkitu ezazu gure podkasta plataforma honetan..." entzun edo irakurriko dugu, eta eramango zaituzte Apple Podcasts, Ivoox edo Spotify batera, eta lortzen duzuna da sistema horiek deskargatu edo erabiltzeko gonbite bat, zeinarekin iritsiko zaren edukira. Ba ez: podkast bat izan beharko litzateke definizioz RSS zerbitzu bat eskaintzen duen zeozer, eta RSS horrek eskaini beharko lukeena da, atal-azalpenez gain, audio fitxategiaren kokapena (MP3 jarri dugu izenburuan, baina OGG edo beste zerbait izan zitekeen), fitxategi hori jaisteko aukerarekin. Spotify eta izen handi horiek ez dute hori egiten; euskarazko plataforma pare batean, aldiz, Baleafunk eta EITB Podkast-en, hau ondo egiten da. Zorionak.

Adibidez, duela bi aste estreinaturiko Asier Errastiren Albistekia podkasta (Sustatun albistea), Baleafunk-en dago jada, eta RSS ikonoa hor dago harpidetzeko (ilustrazioko irudia hortik). Era berean, ale bakoitzera sartzen zara, eta MP3 fitxategia deskargatzen ahal da.

Baleafunk-eko kudeatzaile iAmetza-tik azaldu digute nola iritsi fitxategi horietara, BTN (Berezko Ta Naturala) bertsolari txapelketa nagusiari buruizko podkasta hartuz erreferentzia gisa:

1. Joan Baleafunk-eko podkasten orrira, eta hautatu nahi duzuna.
2. Atalaren orrian, saio bakoitza agertzen da ba eskumatan, baina sagua pasa atal bakoitzetik eta hiru puntuen botoia sakatu.
3. "Saioaren xehetasunak" hautatu.
4. Goian eskuinean dago audioa deskargatzeko botoia, ikono bat.

Ikus irudiz adibideak, berdin aplika daitezke noski BTNrekin edo Albistekiarekin. 

Lehen urratsa:

Bigarren urratsa:

EITBren Podkastak plataforman ere hau ondo egina dago. Adibidez:

• Zientzia Gosaria podkastaren orria, agerian dago RSS ikonoa harpidetu botoian sakatuz gero.
• Podkast horretako ale jakin bat, hor ere Jaitsi ikonoarekin erraz fitxategia eskuratu dezakezu.

Aukera hauek eskaintzen ez baditu podkast batek, edo podkast plataforma batek, ez da podkasta edo edo podkast plataforma. Audioak monetizatzeko beste zerbait da, aukera zilegia baina beste modu batean izendatzekoa.

Aberystwyth-en (Gales) 2023 honetan Alan R. King Katedran ikerketa eta irakaskuntza egonaldia egiteko deialdia egin dute Katedra honen sustatzaileek, Trinity Saint David Galesko Uniberstitateak eta Etxepare Institutuak.

Egonaldia izango da Galesaren eta Zeltikoaren Ikasketa Aurreratuetako Zentroan (CAWCS, egoitza argazkian) eta bere funtsa izango da euskal soziolinguistikagaiari buruzko jarduera akademikoak eta ikerketakoak burutzea bertan.

Eskabideak aurkezteko epea otsailaren 3an (barne) amaituko da.

Onartua izateko hautagaiak soktore titulua izan beharko du, eta gainera:

• Unibertsitate mailako ikertzaile edo irakasle izango da unibertsitatean, edo ikerketa zentro batean, edo helduen euskalduntzeari lotutako erakunde edo organo batean, edo irakasle izango da bigarren hezkuntzako eskola batean;
• Euskal soziolinguistikan edota euskal testuinguruan hizkuntza politikan eta hizkuntza plangintzan ikerketa ibilbidea izango du, gutxienez artikulu akademiko batekin;-
• Ingelesean gutxienez B2 gaitasun maila egiaztatua izango du.

Alan R. King Katedraren lehen egonaldia iaz izan zen, 2022an. Katedrak hizkuntzalari gales eta euskaldun honen izena du (Alan King).

Informazio zehatza eta eskabidea egiteko formularioa, hemen.

Fedibertsoa deitu ohi dugun Interneteko alorra ari da antolatzen zerbitzu banatu baina elkarlotu gisa. Batetik oinarrizko aplikazioak daude (Mastodon txiokatze estiloko komunikaziorako, Peertube bideoak goedetzeko), eta gero aplikazio horietako bakoitzak instantzia desberdinak ditu (Mastodoneko euskarazko bat eta bi, adibidez, edo Peertube.eus). Holako euskarazko instantziarik ez du gaur aurkezten dugunak, liburuak komentatzeko BookWyrm delakoak; baina hala ere bertan kontua sorturik fedibertsoko beste instantziekin lotzen ahal duzu (Mastodon euskarazko batekin) eta elkarrizketa hedatu horrela.

Beste modu batean azalduta Bookwyrn da Goodreads bezalakoa, baina azken hau oso ezaguna edo erabilia izanda, Amazonen jabetzakoa dela kontuan hartzekoa da.

BookWyrm-en sarrera orrian euskarazko termino batzuk ere ikusten dira euskarazko konfigurazioa edukita, baina hala ere aplikazioa erdaraz dago nagusiki. Tresna honen berri eman digu Jokin Pedreño teknofiloak irekia du kontuan BookWyrm-en instantzia batean, Bookrastinating izenekoan, eta Sustatuko editoreak ere bertan aproba egitea erabaki du (bookrastinating-en alegia). Bookwyrm-en bertan kontua duen euskaldunik ere bada. Batetik edo bestetik esploratzeko, ikus erabiltzaile hauen profilak:

• https://bookrastinating.com/user/Jokin 
• https://bookwyrm.social/user/Miren  (hemen interfazea erdi euskaratuta dago, ikusten duzuenez)

***

Zertarako da hau? Goodreads moduko bat, baina askea eta federatua, ez erraldoiei lotua.. Erabiltzaile euskaldunik ba ote? ba ez asko baina gutxi batzuk bai, eta euskarazko erreseinak ere ez dura asko ondorioz baina egon badaude: jendeak komentatzen ditu erdarazko liburuak euskaraz ere. Euskarazko liburuak gehitzen ahal dira, gainera: bilaketa sistemak datubase hedatuetara du sarbidea eta euskarazko liburu gehien-gehienak horrela aurkitu eta aipa daitezkeela iruditu zaigu.

Bookrastinating-en liburua gehitzeko tresna bat dago, ustez, barra-kodea kamera bidez irakurtzekoa, baina guri ez digu funtzionatu.

Gero, bertako jarduna integratzen ahal duzu fedibertsoko beste instantzietan. bookrastinating-eko zeure kontuari jarraipena egiten badiozu zeure Mastodonetik, eta bertan zabaltzen badituzu zure liburu iruzkinak, Mastodonen jasotako erantzunak ere agertzen dira liburuen ondoan...

Probatu bookwyrm nahi baduzu https://bookrastinating.com-en edo https://bookwyrm.social-en kontua sortuz.